Etiketler

, ,

Satrancın Tarihçesi :

Satrancın, zamanımızdan en az 4000 yıl önce Mısır’da oynandığına dair bulgular piramitlerdeki kabartmalarda bulunmaktadır. Yine Çin’de, Mezopotamya’da ve Anadolu’da oynanmaktaydı. Oyunun bugünkü adını alması, MS 3. – 4. yüzyıllarda Hindistan’da, oyuna ÇATURANGA denmesi ile başlar. Satranç ile ilgili ilk yazılı belgeler Hindistan’dan kalmadır. Daha sonra satranç İran’a, onlardan Araplara, Endülüslüler sayesinde de İspanya üzerinden Avrupa’ya yayılmıştır. Arap ve Avrupa el yazması kitaplardan sonra, İspanyol Lucena’nın ilk basılı satranç kitabında (1497) satrancın o zamanki yeni kuralları açıklandı.

O zamandan bugüne kadar, satranç oyununun kuralları değişmeden gelmiştir. İspanya’dan sonra, İtalya, Fransa, Almanya, Amerika Birleşik Devletleri ve Rusya’da satranç hızla yaygınlaştı. 15. yüzyılda İspanyol Lucena, 17. yüzyılda İspanyol El Greco, 18. yüzyılda Fransız Philidor’un satranç kitapları vardır. 19. yüzyıl sonlarında satrancın büyük yıldızları belirdi: Anderssen, Morphy, Rubinstein ve Steinitz. 1850’lerden başlayarak, güçlü oyuncuların katıldığı turnuvalar yapıldı. Sonunda, 1886’da o zamanın en kuvvetli iki satranç oyuncusu arasında, ilk dünya satranç şampiyonluk karşılaşması oynandı: Steinitz ve Zukertort. Steinitz bu maçı, 10 galibiyet, 5 beraberlik ve 5 yenilgi (+10 -5 =5) alarak kazandı.

İlk resmi dünya satranç şampiyonu Wilhelm Steinitz’dir. Steinitz aynı zamanda, satrancı sistematik oynama kavramının da babasıdır. Steinitz’in teorisinin başlangıç noktası “Satrançta konumun özelliklerine uygun bir plan yaparak oynamak” tır. “Konumun Özellikleri” konusundaki görüş ve çalışmaları, modern satranç oyununun temelleri olmuştur.

DÜNYA SATRANÇ ŞAMPİYONLARI

İSİM YIL ÜLKE YAŞ
STEINITZ William 1886-1894 Avusturya/Macaristan/Amerika 50-58
LASKER Emanuel 1894-1921 Almanya 26-52
CAPABLANCA Jose Raul 1921-1927 Küba 33-39
ALEKHINE Alexander 1927-1946 Fransa/Sovyet 35-54
EUWE Max 1935-1937 Hollanda 34-36
BOTVINNIK Mikhail 1948-1963 Sovyetler Birliği 37-52
SMYSLOV Vassily 1957-1958 Sovyetler Birliği 36
TAL Mikhail 1960-1961 Sovyetler Birliği 24
TIGRAN Petrosian 1963-1969 Sovyetler Birliği 34-40
SPASSKY Boris 1969-1972 Sovyetler Birliği 32-35
FISCHER Bobby 1972-1975 Amerika 29-32
KARPOV Anatoly 1975-1985 Sovyetler Birliği 24-34
KASPAROV Garry 1985-1993 Sovyetler Birliği 22-30
KASPAROV Garry 1993-2000(ACP) Rusya 30-37
KARPOV Anatoly 1993-1999(FIDE) Rusya 42-48
KHALIFMAN Alexander 1999-2000(FIDE) Rusya 33
KRAMNIK Vladimir 2000-2006(ACP) Rusya 25-31
ANAND Viswanathan 2000-2002 Hindistan 31-33
PONOMARIOV Ruslan 2002-2004 Ukrayna 19-21
KASIMDZHANOV Rustam 2004-2005 Özbekistan 25
TOPALOV Veselin 2005-2006 Bulgaristan 30
KRAMNIK Vladimir 2006-2007 Rusya 31-32
ANAND Viswanathan 2007-2013 Hindistan 38-43
CARLSEN Magnus 2013-2014 Norveç 22-23

DÜNYA KADINLAR SATRANÇ ŞAMPİYONLARI

İSİM YIL ÜLKE YAŞ
MENCHIK Vera 1927-1944 Rusya 21-38
RUDENKO Lyudmila 1950-1953 Sovyetler Birliği 46-49
BYKOVA Elisabeth 1953-1956 Sovyetler Birliği 40-43
RUBTSOVA Olga 1956-1958 Sovyetler Birliği 47-49
BYKOVA Elisabeth 1958-1962 Sovyetler Birliği 45-49
GAPRINDASHVILI Nona 1962-1978 Sovyetler Birliği 21-37
CHIBURDANIDZE Maia 1978-1991 Sovyetler Birliği 17-30
JUN Xie 1991-1996 Çin 21-26
POLGAR Susan 1996-1999 Macaristan 27-30
JUN Xie 1999-2001 Çin 29-31
CHEN Zhu 2001-2004 Çin 25-29
STEFANOVA Antoaneta 2004-2006 Bulgaristan 25-27
YUHUA Xu 2006-2008 Çin 30-32
KOSTENIUK Alexandra 2008-2010 Rusya 24-26
YIFAN Hou 2010-2012 Çin 16-18
USHENINA Anna 2012-2013 Ukrayna 27-28
YIFAN Hou 2013-2015 Çin 19-21
MUZYCHUK Mariya 2015 Ukrayna 22-

TÜRKİYE SATRANÇ ŞAMPİYONLARI

İSİM ŞAMPİYON OLDUĞU YILLAR
SİRACATTİN BİLYAP 1966
NEVZAT SÜER 1968-1969-1973
İSMET İBRAHİMOĞLU 1967-1970-1971
FERİT BOYSAN 1972
İLHAN ONAT 1974-1975-1982
FERİDUN ÖNEY 1976
ERGUN GÜMRÜKÇÜOĞLU 1977-1980
SUAT SOYLU 1981
TURHAN YILMAZ 1978-1979-1986-1989-2004
ADNAN ŞENDUR 1983
CAN YURTSEVEN 1984
ATEŞ ÜLKER 1985
SUAT ATALIK 1987-1988-2007
CEM KARADAĞ 1990
HAKAN ERDOĞAN 1991
HAKAN HAN 1992
CAN ARDUMAN 1993-1994-1996-1997-1998-2002
ALİ İPEK 1995
UMUT ATAKİŞİ 1999-2001-2005
TAMER KARATEKİN 2000
KIVANÇ HAZNEDAROĞLU 2003
MİKHAİL GUREVİCH 2006-2008
MUSTAFA YILMAZ 2009
OĞULCAN KANMAZALP 2010
EMRE CAN 2011
DRAGAN SOLAK 2012-2013
ALEXANDER IPATOV 2014

TÜRKİYE KADINLAR SATRANÇ ŞAMPİYONLARI

İSİM ŞAMPİYON OLDUĞU YILLAR
MUZAFFER ONARAN 1971
LİNDA ÇAKIR 1972
GÜLÜMSER YILMAZ 1973-1974-1975-1976-1977-1978-1979-1981-1982-1984-1986
JOAN ARBİL 1980
GÜLSEVİL YILMAZ 1983
NİMET YARDIMCI 1985
NİLÜFER ÇINAR ÇORLULU 1987-1988-1989-1990-1991-1992-1999-2000-2001
SEVİNÇ DALAK 1993
FATMANUR ÖNEY 1994-1995
EMİNE SANLI 1996-1998
BURCU KORKMAZ 1997
BETÜL CEMRE YILDIZ 2002-2003-2004-2005-2006
ZEHRA TOPEL 2007
EKATERİNA ATALIK 2008
BETÜL CEMRE YILDIZ 2009-2010-2011
KÜBRA ÖZTÜRK 2012
BETÜL CEMRE YILDIZ 2013-2014-2015